Электронныя звароты
З 02.01.2023 уступілі ў сілу змены ў Закон N 300-З. Яны закранулі ў тым ліку парадак падачы і разгляду электронных зваротаў.
- Як падаць электронны зварот
Электронны зварот падаецца толькі праз сістэму зваротаў у сетцы Інтэрнэт па адрасе: https://обращения.бел. Доступ да сістэмы бясплатны. Скарыстацца ёю могуць заяўнікі, а таксама дзяржорганы і іншыя дзяржарганізацыі, да якіх паступаюць звароты ў электроннай форме (ч.1, 2 п. 1 арт. 25 Закона N 300-З).
Каб падаць электронны зварот, неабходна прайсці ідэнтыфікацыю. Для гэтага фізічнай асобе трэба скарыстацца:
- Уліковым запісам нацыянальнай паштовай электроннай сістэмы, атрыманай у аддзяленні паштовай сувязі.
- Сертыфікатам адкрытага ключа альбо ID-картай.
- Лагінам і паролем, сфармаванымі ў працэсе рэгістрацыі ў сістэме зваротаў. Пры гэтым спатрэбіцца абавязковае пацверджанне факту рэгістрацыі па нумары мабільнага тэлефона. Алгарытм рэгістрацыі апісваецца на сайце сістэмы.
Аб'ём указаных заяўнікам звестак адпавядае аб'ёму звестак, якія павінен змяшчаць электронны зварот (ч.1 п. 2 арт. 25 Закона N 300-З). Мяркуецца, што ідэнтыфікацыя дазволіць пазбегнуць сітуацый з указаннем недакладных дадзеных пры падачы электроннага звароту.
Працэдура ідэнтыфікацыі юрыдычных асоб прадугледжвае выкарыстанне толькі сертыфіката адкрытага ключа альбо ID-карты, якая належыць кіраўніку або асобе, Упаўнаважанаму падпісваць звароты.
Пасля ўваходу ў сістэму заяўнік зможа падаць электронны зварот. Яго тэкст павінен быць чытаным, на беларускай або рускай мове, не ўтрымліваць нецэнзурных альбо абразлівых слоў ці выразаў. Сутнасць звароту нельга выкладаць у выглядзе спасылак на інтэрнэт-рэсурсы (ч.3 п. 2 арт. 25 Закона N 300-З).
Калі электронны зварот падае прадстаўнік заяўніка, трэба прымацаваць дакумент, які пацвярджае паўнамоцтвы, у электронным выглядзе (ч.2 п. 2 арт. 25 Закона N 300-З).
Звярніце ўвагу!
Пры незахаванні абавязковых патрабаванняў электронны зварот пакінуць без разгляду (ч.4 п. 2 арт. 25 Закона N 300-З).
Шэраг палёў звароту запаўняецца пры дапамозе даведнікаў шляхам выбару падыходных значэнняў, што значна спрашчае працэдуру.
Адказы (апавяшчэнні) на электронныя звароты накіроўваюцца таксама праз сістэму зваротаў. Выключэнне зробяць, калі заяўнік у электронным звароце папросіць накіраваць пісьмовы адказ (п.3 арт. 25 Закона N 300-З). Пры гэтым у сістэме можна наладзіць дадатковыя спосабы абвесткі аб выніках разгляду, напрыклад шляхам СМС або абвесткі на электронную пошту.
- Каму накіраваць электронны зварот
Электронны зварот адрасуецца дзяржоргану ці іншай дзяржарганізацыі, да кампетэнцыі якіх адносіцца рашэнне выкладзеных пытанняў (п.2 арт. 10 Закона N 300-З).
Замацаваны ўказам N 498 пералік дзяржорганаў, іншых арганізацый, адказных за разгляд зваротаў па сутнасці ў канкрэтнай сферы жыццядзейнасці насельніцтва, дазваляе заяўніку вызначыць, у які орган трэба звярнуцца.
Акрамя таго, дзейнічае тэрытарыяльны прынцып. У прыватнасці, калі гаворка не ідзе аб выключнай кампетэнцыі, першапачаткова звароты павінны разглядацца па сутнасці ў дзяржорганах і іншых арганізацыях, якія валодаюць такой кампетэнцыяй і размешчаных у межах адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой узніклі выкладзеныя ў звароце пытанні (ч.1 падп. 1.1 п.1 Указа N 498).
Прыклад
Электронныя звароты заяўнікаў па пытаннях растлумачэння падатковага заканадаўства, вылічэння і ўнясення абавязковых плацяжоў у бюджэт разглядаюць першапачаткова інспекцыі МПЗ раёна, горада, раёна ў горадзе, дзе ўзніклі пытанні. Пытанні аб парадку прыёму сродкаў плацяжу пры продажы тавараў, выкананні работ, аказанні паслуг, аб выкарыстанні касавага абсталявання — у інспекцыях МПЗ па абласцях і г.Мінску (п. 23, 24 пераліку).
Калі электронны зварот адрасаваць непасрэдна ўпаўнаважанаму органу, яго разгледзяць па сутнасці, у адваротным выпадку перанакіруюць па кампетэнцыі альбо пакінуць без разгляду і растлумачаць, куды і ў якім парадку звярнуцца (ч.2 п. 2 Указа N 498, ч. 2 п. 4 арт. 15 Закона N 300-З).
У пераліку паказваюцца вышэйстаячыя органы, што дазваляе выканаць іерархію пры звароце, а таксама зразумець, куды абскардзіць прынятае па звароце рашэнне.
Звярніце ўвагу!
Сістэма зваротаў не прызначана для зваротаў, якія патрабуюць іншага парадку падачы і разгляду (п.1 арт. 2 Закона N 300-З). Пры дапамозе сістэмы зваротаў нельга падаць скаргу на рашэнне суда, падатковага органа і г.д. але ў шэрагу выпадку падача такіх зваротаў у электроннай форме ўсё ж магчымая. Напрыклад, скаргу на рашэнне падатковага органа можна накіраваць праз Асабісты кабінет плацельшчыка (п. 8 арт.104 НК).
- Што будзе з раней пададзенымі электроннымі зваротамі
Электронныя звароты, якія паступілі ў дзяржорганы, іншыя арганізацыі (службовым асобам) да 02.01.2023, разгледзяць у парадку, які дзейнічаў да ўступлення змяненняў у сілу (арт.2 Закона N 176-З). Таму рэгістравацца ў сістэме зваротаў, каб атрымаць адказ, няма неабходнасці.
- Што не з'яўляецца электронным зваротам
Па новай рэдакцыі Закона N 300-З звароты, накіраваныя на электронную пошту або размешчаныя ў спецыяльнай рубрыцы, не з'яўляюцца электроннымі, на іх дзеянне Закона N 300-З не распаўсюджваецца. Як следства, недзяржаўныя арганізацыі электронныя звароты не атрымліваюць і не разглядаюць.
Заўвага
Пісьмовая форма падачы звароту не прадугледжвае яго накіравання праз электронную пошту, рубрыку на сайце і г. д. пісьмовыя звароты падаюцца:
- нарачным (кур'ерам);
- з дапамогай паштовай сувязі;
- падчас асабістага прыёму;
- шляхам унясення заўваг і (або) прапаноў у Кнігу заўваг і прапаноў (ч.2 п. 1 арт. 10 Закона N 300-З).
